Энергетика көбіне ер адамдардың кәсібі ретінде қарастырылған. Алайда жылу энергиясын өндіру саласында да көптеген әйелдер еңбек етеді. Мысалы, «Павлодарэнерго» акционерлік қоғамына қарасты Павлодар ЖЭО-3 станциясында 152 әйел жұмысшы мамандықтары бойынша қызмет атқарады. Олардың кейбірі өздерінің жұмыс күндері туралы әңгімелеп берді.
Екатерина Абакумова, сырлаушы:
– Бұл жұмысқа жайдан-жай келген жоқпын, мен жұмыс істегім келді. Мұнда анам, әпкем, ұлым жұмыс істейді – бұл менің еңбек жолымның жалғасы. Отбасымыздың жалпы еңбек өтілі шамамен 60 жыл болады.
Александра Казачкова, электрмонтер:
– Біз 1000 вольттан жоғары кернеулі қозғалтқыштарды жөндейміз. Бұл – ауыр жұмыс, оңай деп айта алмаймын. Кейде қолдарымыз да шаршайды, өйткені қозғалтқыштың секцияларын орау үшін күш қолдану қажет. Егер дұрыс оралмаса, бәрін қайтадан жасауға тура келеді. Сондықтан бұл жерде күш керек.
Наталья Малинина, химиялық цехтың ауысым бастығы:
– Біз жоғары қысымды қазандықтар үшін суды тазартамыз. Егер су сапасыз болса, қазандық агрегаттары мен турбиналардың жұмысы нашарлайды. Біз үздіксіз, сенімді су беруді қамтамасыз етеміз. Химиялық реагенттер мен реактивтер адам ағзасына әсер етеді. Ұзақ уақыт жұмыс істегендердің көру қабілеті мен тыныс алу жолдары зардап шегуі мүмкін.
Зұмара Күлкімбаева, электрослесарь:
– Алғашында манометрлер жасадым, қазір құралдар мен датчиктерді құрастырамын. Олар қазандық, турбина, химия цехтарында қолданылады. Менің орныма келетін адам дайын. Сондықтан мен: «Енді зейнетке шығуға болады», – деймін. Бірақ жібермейді, әлі де жұмыс істеуді сұрайды. Мен болсам: «Жетеді, жастар бар ғой», – деп жауап беремін.
Екатерина Берестнева, машинист-байқаушы:
– Шын айтсам, біз мүлдем ұйықтамаймыз. Кезекпен тек екі сағат сайын жүріп өтеміз деп ойлайсыз, бірақ іс жүзінде цех ішінде үнемі қозғалыста боламыз. Кейде әзілдеп, “бұл жұмысқа тұрсаң, фитнеске барудың қажеті жоқ” деп айтамын. Кейде: «Катя, қосымша жұмысқа шығу керек», – деп сұрайды. Шақырса – барамыз, ақша төлесе – жұмыс істеуге болады деген ұстанымдамын.
Лариса Бакина, отын беру машинисі:
– Бұл жұмыс оңай емес, соғысқа шыққанмен тең. Мұнда ауыстырып-қосу, бір желіден екіншісіне көшу, ақаулар, қысым үзілістері басталады. Мұның бәрін тез арада реттеу керек. Сондықтан біз тынымсыз жүгіреміз.