Өткен жылы Павлодар облысында 13 әлеуетті донордың тек үшеуі ғана нақты донорға айналды.
Бүгінгі таңда органдарды трансплантациялауға мұқтаж жандардың күту тізімінде 4 мыңнан астам адам бар, олардың 216-сы — Павлодар облысының тұрғындары. Мамандардың айтуынша, бұл тізім жыл сайын ұлғайып келеді. Ал донорлар саны елде айтарлықтай өсіп жатқан жоқ.
– Қазіргі үрдіс мынадай: ресми түрде өлімінен кейінгі донор болуға келісім берген адамның туыстары кейін одан бас тартады, – дейді Павлодар облыстық кардиоорталығының трансплантология жөніндегі стационарлық үйлестірушісі Ренат Сарин. – Ал заң бойынша біз туыстарының еркіне қарсы әрекет ете алмаймыз.
Трансплантологтар жиі бас тартуға бірнеше себеп бар. Көп жағдайда донордың туыстары марқұмның ағзалары «ақша көп берген адамға бұйырады» деп қорқады. Көпшілігі Қазақстанда арнайы медициналық ақпараттық жүйе барын білмейді, бұл жүйе реципиентті автоматты түрде таңдайды және адам факторын болдырмайды. Кейбіреулер өз бас тартуларын діни сенімдермен түсіндіреді. Алайда мамандар дін қызметкерлеріне бірнеше рет жүгінген, ал олар бірауыздан: адам қайтыс болған соң басқаға көмектесе алса – бұл игі іс, деп жауап берген.
– Бұл мәселені заңнамалық деңгейде шешу керек, – дейді Павлодар облысы бойынша трансплантация жөніндегі өңірлік үйлестіруші Дмитрий Потеребух. – Бірақ ең алдымен біз қоғамның өлімнен кейінгі донорлыққа деген көзқарасын өзгертуіміз қажет. Әркім бір адамның ағзалары бес адамның өмірін құтқара алатынын түсінгенде, жағдай өзгереді.
Айта кетейік, бүгінде Павлодар облысында бар-жоғы 303 адам ғана өлімінен кейін донор болуға келісім берген. Ал 6 мыңнан астам тұрғын ресми түрде донор болудан бас тартқан.
